Artikel 5 John Knox deel 1
We vervolgen de artikelenserie over bekende oudvaderen en predikanten. Vandaag en in de volgende nieuwsbrief hopen we stil te staan bij het leven van John Knox.
Wie was John Knox eigenlijk? Zeker een goede vraag voor degenen die nog niet eerder over hem gehoord hebben. Knox was een groot predikant in Schotland. Hij predikte met name in de steden zoals Sint Andreas en Edinburgh. Hij was met hart en ziel over gegaan tot de leer van de reformatie en een volgeling van Calvijn. Hij leefde in de 16de eeuw. In Schotland was de reformatie in alle gang en de protestanten werden met alle hevigheid vervolgd. Velen onder ons hebben vast wel eens van ‘de bloedige Maria’ gehoord. In deze, angstige en beroerige tijd leefde Knox. Zijn Vader had gevochten in de slag bij ‘Flodden Field’. De schriften van de Kerkvaders die hij bestudeerde zoals Augustinus waren het begin van zijn overgang tot de reformatie. In 1544 kwam de predikant George Wishart terug naar zijn geboorte land na een periode van verbanning. Knox bezocht ijverig de geheime bijeenkomsten in kelders en in huizen. En werd in het hart gegrepen door het woord van God. Avonds/ nachts als de geheime bijeenkomsten voorbij waren ging er altijd iemand mee om de predikant George Wishart te brengen naar een onderduikadres. Knox was gehecht aan zijn herder en leraar en werd al spoedig zijn vaste lijfwacht. Met een tweesnijdend scherp zwaard vast in de hand begeleide hij de hervormer naar zijn onderkomen. Op de bewuste nacht toen Wishart verraden werd voelde Wishart er hier al wat van. Hij zei tegen Knox toen de soldaten voor de deur stonden : "Nee, keer terug naar uw leerlingen! Een persoon is voldoende voor een offer." Knox was bereid te vechten voor het leven van Wishart maar dat wou de hervormer niet. Nee hij moest de prediking voortzetten. Wat dagen later werd wishart op de brandstapel gebracht en de beul die hem ter dood moest brengen vroeg om vergeving voor wat hij moest doen. Waarop Wishart hem een kus op het voorhoofd gaf als onderpand dat hij het hem vergeven had. Achter de ramen zat de kardinaal met vermaak naar de brandstapel te kijken. Opeens betrok zijn gezicht toen Wishart omhoog keek en hem toe sprak met de profetie dat de kardinaal spoedig zou sterven en dat Wishart de laatste zou zijn die om het geloof zou sterven op de brandstapel alhier in Schotland.
En zo kwam het later uit. Een brute groep binnen de vervolgde kerk aldaar nam het kasteel in en vermoorde de kardinaal Beaton. Knox had dit nooit gewild alleen had men niet naar hem willen luisteren. Later kwam de Franse vloot om het kasteel en de stad in te nemen en werden velen mannen gevangen genomen en naar de Galeien gestuurd. Knox was daar een van. Om hem was het hun vijanden in de eerste plaats ook te doen geweest. Om die ketterse gemeente in hun ogen uit te roeien. Daar zat Knox op de galleien en velen stierven de dood. Na een tijdje kwam er iemand naast Knox zitten op de bank van de Galleien die Knox maar al te goed kende. Hij had Wishart verraden en de Fransen hadden velen mee naar de Galleien gestuurd en hadden zich niet aan hun woord gehouden wat ze hadden onderhandeld. John Knox zou vrij mogen gaan waar hij wou en nog meer voorwaarden die ze hadden afgesproken, maar zodra ze de poorten hadden open gedaan, hadden de Fransen hun woord niet gehouden en hadden ze Knox ook meegevoerd naar de Galleien en hier zat hij nu naast de verrader. Ja Knox wist dat wel, maar sprak er niet van. De verrader had spijt gekregen en na een tijd van zwijgzaamheid had hij het stilzwijgen doorbroken en had hij Knox alles verteld. Het was hem om het geld te doen geweest wat hij kreeg van de kardinaal. Op de Galleien gingen er vele heen en de verrader was tot inkeer gekomen. Hij had menig christen zien sterven met een groot verlangen om bij de Heere te mogen komen. Dat had zijn hart gebroken, de liefde van die mensen, de hoop, de vreugde in de Heere om bij Hem te mogen wezen. Ja hij had het horen zeggen, ‘zo sterven de kinderen Gods’. Met liederen in hun mond gingen zij heen tot de Heere en hij had er stil en verlegen bij gezeten en was een heilige jaloersheid gegroeid om net als de mensen de Heere te mogen kennen.
Na 19 maanden kwam Knox vrij van de Galleien met dank aan de Koning van Engeland die de hervorming was toegedaan. Doch na zijn overlijden van de koning van Engeland kwam al spoedig Maria de bloedige aan de macht en begon in alle hevigheid de protestanten te vervolgen. In de volgende nieuwsbrief staan we stil bij zijn verdere leven. Hij ging vrijwillig mee met een groep predikanten die berecht zouden worden door Maria. Maar Maria die bang was voor Knox, ze vreesde knox meer dan een hele menigte van zijn troepen (kerk), omdat hij een voorbidder was voor de kerk. Jaren lang heeft hij gepreekt in de kerk van st andreas waar hij had voor het eerst had gepreekt. En de kerk stroomde vol. Velen roomsen woonden voor het eerst of opnieuw de prediking van Knox bij en werden verslagen in hun hart. Door het woord van God en de Geest die hun ontdekte dat zij niet zelf konden betalen voor hun zonden, maar dat zij een Middelaar Jezus Christus nodig hebben. Die betaald heeft voor de zonden der mensen. Ach wat is het droevig dat onze kerken vandaag de dag niet meer vollopen, maar leeg lopen. Och dat ons gebed mogen wezen of de Heere Zijn kandelaar van de bediening van het woord niet weg haalt uit Europa, niet weg haalt uit Nederland. Maar dat de Pinkstergeest opnieuw mag gaan schijnen in de harten van de mensen. “Wat zullen we doen mannen broeders”. Ja want deze boodschap neemt al het onze weg wat van ons is. Wij kunnen niet betalen voor de zonden, zonder Christus te omhelzen en je verzoend te weten door Zijn bloed gaan we verloren. Maar dan blijft er een ding over, als ik het niet kan, wilt U het dan doen Heere? Daar wilt de Heere ons hebben. Op onze knieën belijdend wij kunnen het niet Heere, maar wilt U het doen. Dan wordt ons hoogmoedig hart een nederig hart, en bovenal een biddend en verlangend hart. Verlangend en smekend om de redding van Hem. Want ach als we alles hebben in ons leven zouden we Hem dan nodig hebben? Zien we dat niet in de maatschappij nu kerken lopen leeg. ‘Die God van jouw is achterhaald en bestaat niet, ik kan me zelf echt wel zelf redden hoor’? Is dat zo? Met een droevig hart sterven zij, een leven zonder perspectief en zonder hoop. Maar zij wie de Heere kennen, al gaat hun leven door vervolging, door strijd, door ziekte en pijn. Zij heffen het hoofd omhoog, opwaarts. Ja want ze zullen de eerkroon dragen! En op aarde, ja net zoals de die bedrukte protestanten in de tijd van Knox zingen ze het lied, het Bruiloftslied! Ik zal Zijn lof zelfs zingen in de nacht, zingen waar ik Hem verwacht. En zo lieve mensen is er voor hen die Christus moge kennen toekomst! Want zij gaan van kracht tot kracht steeds voort, elk hunner zal in’t zaligst oord, voor Sion haast voor God verschijnen. De Heere is met hen en houd hen staande, de Heere geve hen kracht en bemoedige hen. De Heere verheffe Zijn aangezicht over hen en de Heere geve hen vrede. Ja wat een vreugde zal het zijn als Zijn kinderen thuis mogen komen. ‘Daar mag ik mijn Heer ontmoeten’, zingt een lied! Mag u door genade dat lied mee zingen. Amen